Składniki odżywcze to podstawa prawidłowego funkcjonowania organizmu. To one odpowiadają za odporność i umiejętność radzenia sobie z infekcjami, a także za dobre samopoczucie, witalność i sprawne stawy. Źródłem niezbędnych witamin i składników mineralnych jest codzienne pożywienie, jednak zdarza się, że w organizmie dochodzi do niedoborów niektórych witamin. W takiej sytuacji warto wprowadzić suplementy diety, które mogą stanowić uzupełnienie posiłków, dostarczając organizmowi brakujących składników odżywczych. Za co odpowiadają witaminy i jak rozpoznać ich niedobór? Kiedy wprowadzić suplementację i jakie suplementy warto brać? Czytaj dalej i dowiedz się więcej!
Jak witaminy wpływają na funkcjonowanie organizmu?
Witaminy dzielimy na te rozpuszczalne w wodzie i rozpuszczalne w tłuszczach. Nadwyżka składników rozpuszczalnych w wodzie jest regularnie wydalana z organizmu wraz z moczem, przez co ciało nie jest w stanie ich magazynować. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach z kolei przechowywane są w tkance tłuszczowej, przez co organizm nie wydala ich z tak dużą częstotliwością. Warto jednak wiedzieć, że składniki rozpuszczalne w wodzie należy przyjmować często, ale w niewielkich ilościach. W przypadku witamin rozpuszczalnych w tłuszczach należy zwracać uwagę na prowadzący do toksyczności nadmiar składników, dlatego zaleca się wykonywanie regularnych badań krwi.
Witaminy mają ogromny wpływ na pracę całego organizmu. Warto podkreślić, że są to składniki egzogenne, co oznacza, że ciało nie jest w stanie ich samodzielnie wytworzyć i konieczne jest dostarczanie witamin wraz z pożywieniem. Składniki odżywcze odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mózgu, a także za odporność organizmu, regulowanie funkcji kości, mięśni i wzroku, czy za utrzymywanie równowagi wodno-elektrolitowej. Co więcej, wiele witamin jest budulcami hormonów, enzymów, paznokci, czy włosów, dlatego każdy ich niedobór może być zauważalny poprzez pogorszenie samopoczucia i kondycji tkanek.
Niedobór witamin i minerałów – jak go rozpoznać?
O prawdopodobnym niedoborze ważnych dla zdrowia składników odżywczych mówimy między innymi wtedy, kiedy układ odpornościowy nie jest w stanie samodzielnie radzić sobie z lekkimi infekcjami. Objawami niedoborów są także chroniczne zmęczenie, złe samopoczucie, pogorszenie wyglądu skóry, skurcze mięśni, a także problemy z zapamiętywaniem i koncentracją. Osoby zmagające się z deficytem witamin i minerałów często uskarżają się także na problemy ze snem, łamliwość włosów i paznokci, pogorszenie wzroku, czy ogólne uczucie rozbicia.
Zazwyczaj przyczynami niedoborów witamin może być niestosowanie odpowiednio zbilansowanej diety i prowadzenie niezdrowego trybu życia. Deficytom sprzyjają także używki, takie jak papierosy czy alkohol. Chcąc dowiedzieć się, czy w organizmie znajduje się odpowiednia ilość składników odżywczych, konieczne jest wykonanie badania krwi z oznaczeniem konkretnych witamin i minerałów. Na podstawie badań można będzie określić, jakie składniki należy wprowadzić do codziennej diety w większej ilości.
W jakich przypadkach konieczne jest wprowadzenie suplementacji?
Stosowanie suplementów diety zalecane jest osobom, które nie są w stanie dostarczyć organizmowi odpowiedniej ilości witamin wraz z pożywieniem. Zazwyczaj z takimi problemami zmagają się osoby prowadzące niezdrowy styl życia, a także zjadające niezbilansowane posiłki. Wprowadzenie suplementów może być konieczne także w przypadku osób przebywających na dietach (wegetariańskiej, wegańskiej, czy eliminującej nabiał lub gluten). Po wykonaniu istotnych badań krwi, należy umówić się na wizytę u specjalisty, który dobierze odpowiednie suplementy i przedstawi zalecenia dotyczące ich zażywania.
Jakie suplementy warto brać przy niedoborach? Jak zażywać suplementy diety?
Niezależnie od stopnia deficytu witamin, należy pamiętać, że podstawą uzupełniania niedoborów jest odpowiednia, bogata w składniki odżywcze dieta. Warto więc wprowadzić do swoich posiłków elementy bogate w niezbędne związki organiczne. Suplement diety z kolei może zintensyfikować działanie zdrowej diety, a zawarte w specyfikach substancje pochodzenia roślinnego mogą mieć pozytywny wpływ na proces leczenia deficytów. Najczęściej suplementowanymi i zalecanymi przez specjalistów są:
- Witamina C – Jej zadaniem jest wspieranie pracy skóry, kości i naczyń krwionośnych. Witamina C bierze udział w syntezie kolagenów, dodatkowo ułatwiając organizmowi wchłanianie żelaza z pożywienia. Co więcej, składnik ten może zapobiegać występowaniu problemów prenatalnych, chorób oczu, czy niewydolności układu krążenia.
- Witamina D – Odpowiada za tworzenie tkanek kostnych, jednocześnie stanowiąc swego rodzaju ochronę przed wystąpieniem osteoporozy. Ponadto witamina D wspiera układ odpornościowy w walce z infekcjami oraz może mieć pozytywny wpływ na pracę mózgu.
- Witamina E – Jej odpowiedni poziom może przyczyniać się do opóźniania procesów starzenia się skóry, zapobiegając szybszemu wystąpieniu zmarszczek. Dodatkowo witamina E chroni czerwone krwinki przed przedwczesnym rozpadem, uczestnicząc w transporcie tlenu do mięśni. Składnik ten może mieć więc szczególne znaczenie dla wydolności organizmu.
- Witaminy z grupy B – Wspierają pracę serca i mózgu, a także odpowiadają za zdrowe funkcjonowanie układu nerwowego. Witaminy z grupy B mogą przyczyniać się także do polepszenia pracy błon śluzowych oraz do poprawy kondycji skóry, włosów, czy paznokci.
- Magnez – Odpowiada za prawidłową pracę mięśni i układu sercowo-naczyniowego. Ponadto magnez może wspierać funkcjonowanie układu odpornościowego i regulowanie poziomu glukozy i insuliny w organizmie.
- Żelazo – Ten składnik dostarcza tlen do mięśni i najważniejszych narządów w organizmie. Jego zadaniem jest regenerowanie tkanek i pobudzanie ich do wzrostu. Ponadto żelazo może wpływać na zmniejszanie uczucia zmęczenia, wspieranie prawidłowej pracy mózgu i podnoszenie odporności układu immunologicznego.
- Wapń – Odpowiada za dobrą kondycję stawów, kości i zębów. Jego suplementację zaleca się szczególnie w przypadku osób niespożywających nabiału. Wapń wykorzystywany jest także do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, właściwego wydzielania hormonów i wydajnej pracy mięśni.
- Cynk – W większości przypadków suplementacja cynku zalecana jest osobom z problemami z odpornością. Składnik ten może przyczyniać się do wzmacniania skuteczności pracy układu immunologicznego, wspierając walkę z chorobami. Ponadto cynk reguluje rozwój układu kostnego i dba o prawidłowy wzrost tkanek organizmu.
- Kwas foliowy – Jego suplementację zazwyczaj zaleca się kobietom w ciąży, gdyż składnik ten może zapobiegać powstawaniu wad płodu takich jak rozszczep kręgosłupa, przepuklina układu nerwowego, czy bezmózgowie. Ponadto kwas foliowy ma wpływ na właściwą pracę układu krwiotwórczego i nerwowego, biorąc udział w procesach rozwoju i rozmnażania się komórek.
- Jod – Może wykazywać pozytywny wpływ na właściwą przemianę materii, rozwój tkanek i dbanie o ich prawidłową kondycję. Suplementację jodu zazwyczaj zaleca się osobom zmagającym się z wypadaniem włosów oraz łamliwością i rozdwajaniem się paznokci.
Co warto suplementować? Podsumowanie
Zdrowy styl życia i prawidłowa, bogata w składniki odżywcze dieta są podstawą prawidłowej pracy organizmu i jakości zachodzących w nim procesów. Chcąc zadbać o brak niedoborów, warto wykonać badania krwi i po konsultacji ze specjalistą wprowadzić suplementację najważniejszych składników odżywczych, odpowiedzialnych za odporność organizmu, właściwą pracę układu nerwowego, czy zdrowie i sprawność stawów. Jednocześnie warto pamiętać o regularnym kontrolowaniu poziomu składników we krwi, aby zapobiec ich nadmiarom.
